Ruth van der Waall-Schaeffer,
april 2022
Zacht, zachtheid, heeft dikwijls een negatieve klank. Sentimentaliteit komt al gauw om de hoek kijken, zeker als we de Engelse naam gebruiken ‘soft’. Maar zachtheid is juist een kracht om het leven te veranderen, om het leven sterker te maken. Daarom is het woord ‘ zachtmoedigheid’ ook zo mooi. De moed om zacht te zijn.
Is er in de wervelwind van alledag, waarin de eisen van prestatie en succes steeds tirannieker worden, nog plaats voor zacht en zachtmoedigheid?
De filosofe en psychologe Anne Dufourmantelle (ze verdronk op 53 jarige leeftijd toen ze twee kinderen uit de wilde zee probeerde te redden) is overtuigd van het belang, de rijkdom en de kracht van zachtmoedigheid in de wereld van vandaag. Juist in een tijd waarin prestatievermogen en zelfs agressiviteit in het optreden steeds meer de boventoon voeren. Zachtheid staat veraf van zacht of slap zijn, is vooral een kracht, een kracht om het leven te transformeren. Daarbij worden ook alle zintuigen betrokken zoals de tast, aanraking, smaak, geuren en geluiden. Zachtmoedigheid heeft de kracht om “traumatische ontwrichting” om te zetten in schepping, in het creëren van het nieuwe, van een ommekeer, van hoop.
“Zachtmoedigheid kan een belangrijke kracht zijn in het verzet tegen onderdrukking, of die nu politiek of psychisch van aard is,” schrijft ze. In feite is, denk ik, zachtmoedigheid revolutionair. Zachtmoedigheid kenmerkt zich door tedere daadkracht. Je hebt het lef (het hart) om betrokken te worden bij onrecht dat gebeurt en waarvoor mensen verantwoordelijk zijn.
Jezus wordt een zachtmoedig mens genoemd. Maar laten we van Hem alstublieft geen ‘softe’ mens maken. Maar het accent op ‘moedig’ leggen. Zijn zachtmoedigheid was en is revolutionair. Daagde en daagt uit tot verandering. En zijn zachte blik trok mensen terug in het leven. Tijdens zijn leven nam hij het op tegen kwade geesten, ziekten, natuurgeweld, schijnheiligheid, maatschappelijke uitsluiting en uitbuiting. Met zachtmoedigheid brak hij de macht van het kwaad.
Met Pasen vieren we dat de weerklank van zachtmoedigheid het sterkste is. Sterker dan de dood.