Ds. Ruth van der Waall-Schaeffer
Het goede leven. Dit is het jaarthema van de Protestantse Kerk Nederland. Vorig jaar was dit ‘het goede verhaal’. Deze twee thema’s hebben van alles met elkaar te maken. De ERN Paris sluit zich aan bij dit jaarthema. Een goed leven is niet synoniem aan een geslaagd leven.
Wat maakt het leven goed, ook in tijden van crisis? Wat geeft het leven zin? Welvaart garandeert geen goed leven. Dat zien we in deze crisis: welvaart kan verdampen, werk kan wegvallen, gezondheid kan afbrokkelen. Het coronavirus bedreigt ons allemaal. Even waren we opgelucht aan het begin van de zomer. De landsgrenzen gingen open, ook al waren er beperkingen, maar we konden ons weer bewegen. Het werd mogelijk onze dierbaren na lange tijd te bezoeken of te ontvangen. En misschien heeft u in de afgelopen weken ook gemerkt dat – ook al hadden we geen coronavirus opgelopen – dat we mentaal moe waren. Niet alleen mentaal maar ook fysiek. Gebrek aan perspectief, uitzicht en bewegingsarmoede lagen aan onze moeheid ten grondslag.
Hoe het verder gaat, is en blijft een vraagteken. Het virus circuleert weer volop. Want wat deze pandemie duidelijk maakt, is dat het niet een dictator of een democratische president is die ons een bepaald leven oplegt, maar de natuur. Verzet tegen een politiek systeem is mogelijk, verzet tegen de natuur is van een andere orde.
Tja, en dan zo’n thema van de PKN. Klinkt mooi. Toch borrelen er vragen in ons op. Geloven in de dag van morgen? Kan ik nogwel een goed leven hebben, zal men zich afvragen?
De schrijver-econoom Jacques Attali heeft hier één antwoord op. Een goed leven zal er slechts zijn als we het joodse adagio in ons leven integreren: ’Je zult je naaste liefhebben als je zelf.’ Eén zin, maar deze omvat alles. Die ander is net zo’n mens als jij bent. Kijk naar wat jouw behoeften zijn, dan ken je die ook van de ander. Als jij ziek wordt, wil je ook graag geholpen worden. Dus je medemens wil dat ook. Het is in feite in je eigen belang om met de ander samen te leven. Een gezond egoïsme ten dienst van altruïsme. Altruïsme betekent dat we een attitude moeten ontwikkelen waarbij je het goede wil voor anderen. En dat op een effectieve, zinvolle manier. Een gezond egoïsme in verbinding met altruïsme. Dat is heel iets anders dan ‘ikke, ikke en de rest kan stikken’. Nee, want op een gegeven moment zul je zelf ook stikken. Niemand is er dan meer voor jou.
Je zelf liefhebben als je naaste, een mooie uitdaging!
verzenden...