Niet zomaar een lied


Ds. Ruth van der Waall-Schaeffer

‘Le premier qui dit la vérité, il doit être exécuté.’ ‘De eerste die de waarheid zegt, moet worden geëxecuteerd.’ Dit is het refrein van een lied van de Franse zanger Guy Béart. Ik zing graag mee met zijn chansons omdat de teksten vaak zo treffend zijn. Dit lied is weliswaar uit 1968, maar schrijnend actueel! In dit lied gaat het over vrijheid van meningsuiting en de taboes van de samenleving. Kun je hier open over praten, ook als het gaat om de inhoud van religies? Zo nee, wat staat er op het spel als je het wél doet? De zanger zingt over mensen die de waarheid zeggen en daarom gedood of doodgezwegen worden. Laat ik zijn woorden concreet invullen: Een journalist die de waarheid schrijft, moet worden vermoord. Denk maar aan medewerkers van het weekblad ‘Charlie Hebdo’. Een dominee die de waarheid zegt, moet worden vermoord. Denk maar aan Martin Luther King. In het lied van Guy Béart wordt ook Jezus genoemd. Hij koos openlijk voor mensen die niet meetelden in de samenleving: melaatsen, blinden, vrouwen. Jezus ging tegen de bestaande orde in. Hij moest worden gekruisigd.

Op 16 oktober jl. werd Samuel Paty, geschiedenisleraar, onthoofd omdat hij open en eerlijk wilde praten met zijn leerlingen over vrijheid van meningsuiting. Had hij dit niet moeten doen?

Het mag niet zo zijn dat gelovigen van welke godsdienst dan ook hun geloof alleen in de privésfeer moeten beleven. Dat is niet juist. De meeste gelovigen zijn geen fanatiekelingen. Van harte stem ik in met de verklaring van de ‘Église protestante unie de France’ n.a.v. de moord op M. Paty waarin ze stelt dat het van belang is met elkaar te blijven praten, te debatteren, theologie te plaatsen in de openbare ruimte en in gesprek te gaan met de diverse velden van de wetenschap. Met elkaar dogmatische uitspraken bestuderen en bekritiseren. Voorkomen dat door versimpeling, generalisatie, gebrek aan wederzijdse culturele kennis het fanatisme gevoed wordt.

Moge de tekst van het genoemde lied van Guy Béart ooit een keer achterhaald zijn.

Wie het lied beluisteren wil: https://www.youtube.com/watch?v=jA3hNz5KQ34